Het is belangrijk om je huis goed te ventileren. De lucht in je huis raakt op allerlei manieren vervuild. Door wat we uit ademen, door het koken, het drogen van de was. Ook nieuwe spullen (meubels en stoffen spullen) en bijvoorbeeld spaanplaat stoten vervuilende stoffen uit. In veel huishoudens wordt er ook nog binnen gerookt, of wordt er hout gestookt. Dat is erg vervuilend voor het binnenklimaat.
Het is dan ook erg belangrijk om de lucht in huis goed te verversen. Vieze lucht moet het huis uit en schone lucht moet naar binnen komen. Dat kan via naden en kieren, of door roosters of open raampjes. Of door een mechanische ventilatiesysteem. De verse buitenlucht vervangt steeds een deel van de lucht in huis die vervuild is door bijvoorbeeld fijnstof en vocht.
Als de luchtkwaliteit binnen slecht is kun je diverse klachten krijgen. Hoofdpijn, (chronisch) hoesten of chronische verkoudheid en longaandoeningen kunnen komen door een ongezond binnenklimaat. Hiernaast kan een hoge luchtvochtigheid zorgen voor het ontstaan van schimmel op de wanden en het plafond. Hiermee loopt je gezondheid nog meer gevaar.
Luchten
Luchten betekent ramen en deuren tegen elkaar open zetten. Dat doe je bijvoorbeeld door gedurende 10 tot 15 minuten ramen en deuren wijd tegen elkaar open te zetten. Bijvoorbeeld na het koken, douchen of nadat meerdere mensen samen waren in een ruimte. Je laat dan in één keer veel verse lucht naar binnen. Zet tijdens het luchten de thermostaat laag, anders slaat de verwarming onnodig aan. Luchten is nuttig om snel extra vervuilde lucht af te voeren, maar het is geen vervanging van ventileren. Het effect is namelijk snel weg: zodra het raam dicht gaat zal vervuiling zich weer ophopen. Ventileren betekent continu frisse lucht aanvoeren én vervuilde lucht afvoeren.
Woon je langs een drukke weg? Lucht dan bij voorkeur op tijden dat er zo min mogelijk verkeer is. Je moet ook niet luchten wanneer er in de buurt flink hout gestookt wordt.
Vocht
Ventileren en luchten zijn ook belangrijk om vocht af te voeren. Ook al regent het buiten, de relatieve luchtvochtigheid is buiten altijd een stuk minder dan binnen. Buitenlucht is vrijwel altijd ook schoner. Douchen, koken, wasdrogen, al deze activiteiten produceren veel vocht. Ook onze uitademing en transpiratie zorgen voor veel vocht. Ieder mens verliest per nacht een kwart tot een halve liter vocht. Dit gebeurt gedeeltelijk via de adem en voor circa 60% via de huid (transpiratie). Een groot deel van deze 60% blijft achter in uw bed (beddengoed en matras) en moet dagelijks afgevoerd worden.
Vochtige lucht warmt veel slechter op dan relatief droge lucht. Droge lucht betekent dat je verwarming ook minder hard hoeft te werken.
Het drogen van de was kun je dan ook beter niet doen door deze op de verwarming te leggen: het wordt dan veel te vochtig in de kamer. Je kunt de was net zo goed drogen in een (droge) niet verwarmde ruimte, die je goed ventileert (of steeds kortstondig lucht).
Als je het hebt over de luchtvochtigheid in huis, dan heb je het dus eigenlijk over de relatieve luchtvochtigheid. Hoeveel waterdamp zit er in de lucht ten opzichte van hoeveel waterdamp er maximaal in de lucht kan zitten. De temperatuur en luchtdruk hebben hier invloed op. Warmere lucht kan meer vocht bevatten (denk aan de klamme warme zomernachten). De relatieve luchtvochtigheid wordt uitgedrukt in procenten en ligt in een ideale situatie tussen de 40 en 60 procent.
Mensen hebben het bij een te hoge luchtvochtigheid vaak erg warm, omdat ze via de lucht hun warmte niet goed kwijt kunnen (transpireren). Ook kan er dan schimmel ontstaan. Bij een te lage luchtvochtigheid krijgen veel mensen last van geïrriteerde luchtwegen, barstjes in de lippen, droge ogen of soms zelfs huidklachten. Ook voor het huis is dit niet goed, omdat hout door uitdroging krimpt. Houten meubels kunnen barsten krijgen.
Goed ventileren om luchtweginfecties te voorkomen
Ventileren helpt ook om de overdracht van luchtweginfecties en de overdracht van virussen (zoals Covid-19) te beperken. Luchtreinigers kunnen eventueel aanwezige virussen of bacteriën in de lucht die door het apparaat stroomt, verminderen. Dit doen ze door virussen en bacteriën tegen te houden (bijvoorbeeld via filters) en/of te doden (bijvoorbeeld via UVultraviolet-C-straling). Luchtreinigers zijn geen vervanging voor ventilatie. Door te ventileren wordt de binnenlucht ververst met buitenlucht. Luchtreinigers halen deeltjes uit de binnenlucht, maar de lucht wordt niet ververst.
Energiezuinig ventileren
Ventilatie kost altijd energie, omdat er warmte uit de woning verloren gaat. Warme lucht verlaat het huis en frisse buitenlucht komt daarvoor in de plaats. Maar goed ventileren is echt belangrijk voor je gezondheid en daarom geen energieverspilling. Zie Slim en energiezuinig ventileren op Milieucentraal.
Links
Lees de tips op Woning ventileren op Milieucentraal
Bekijk hier nog een filmpje over ventileren, het filmpje is ook beschikbaar in Tingrinya, Arabisch, Engels en Frans.
